Δημότης
Επισκέπτης
Πολιτισμός

2671360961 - 962 - 964

EnglishGreekItalian
Ραντεβού

Ιστορία του Ληξουρίου

Ταξιδέψτε ανάμεσα στα χρόνια και μάθετε την ιστορία της πόλης

Η αρχαία πόλη Πάλη αναφέρεται ήδη από τον Ηρόδοτο και τον Παυσανία. Υπήρξε παραδοσιακός ναυτικός σύμμαχος της αρχαίας Κορίνθου και τόπος αρχαιότατης και αδιάκοπης γεωργικής παραγωγής. Συμμετείχε στους Περσικούς Πολέμους ανταποκρινόμενη στο πανεθνικό κάλεσμα που προηγήθηκε της μάχης των Πλαταιών αποστέλλοντας δύο εκατοντάδες οπλίτες που τάχθηκαν υπό τον Παυσανία και πολέμησαν απέναντι από τους Σάκες και τους Ινδούς. Εκτός από τη συνεισφορά της αυτή, αναφέρεται ξανά για την πεισματική και νικηφόρα άμυνα που αντέταξε στην πολιορκία της από τον Μακεδονικό στρατό του Φιλίππου Ε΄ και την τακτική της να τον καταπονήσει έως εγκαταλείψεως, με το να διασπείρει και να εκμεταλλευτεί διχόνοιες στο στράτευμα του αντιπάλου σε συνδυασμό με συχνές καταδρομικές ενέργειες. Μαζί με την Σάμη, που δεν παραδόθηκε αλλά πολέμησε, πολιορκήθηκε και αλώθηκε από τους Ρωμαίους, είναι οι μόνες κεφαλληνιακές πόλεις που τις συναντάμε στην ιστορία (πλην της ομηρικής προϊστορίας όπως συμβαίνει με την υπόλοιπη Κεφαλληνία).

1534

Ίδρυση

Μόλις λίγες εκατοντάδες μέτρα νότια από αυτήν, κατά τον Μεσαίωνα, ιδρύθηκε από οικιστική μετακίνηση το Ληξούρι, το οποίο πρωτοαναφέρεται ως τοπωνύμιο σε μια επιστολή προς την γερουσία της Βενετίας το 1534.Αναφέρεται επίσης ότι το 1583 ο πληθυσμός του Ληξουρίου βρίσκεται στους 581 κάτοικους.Το Ληξούρι ήδη από τον 16ο αιώνα αποκτά χαρακτήρα οργανωμένης κοινωνίας και καθίσταται κέντρο ναυτιλίας και εμπορίου. Ως αποτέλεσμα της ολοένα αυξανόμενης οικονομικής ευρωστίας και μεγαλύτερης επικοινωνίας με ευρωπαϊκά πνευματικά κέντρα, ιδίως της γειτονικής Ιταλίας, καθίσταται η νέα πόλη ως ένα σύγχρονο και αξιόλογο πνευματικό κέντρο το οποίο απέδωσε τους επόμενους αιώνες προσωπικότητες οι οποίες ανεδείχθησαν στα γράμματα και στις επιστήμες. Περίπου το 1800 ήταν το μεγαλύτερο και πιο σημαντικό διοικητικό κέντρο της Κεφαλλονιάς με εμπόριο, ναυτιλία, διάφορες υπηρεσίες και κοσμική ζωή. Η πολιτική απόφαση για βαθμιαία διοικητική ανάδειξη του μικρού τότε Αργοστολίου αποτέλεσε την αφετηρία μεγάλης διαμάχης με την Βενετική, Γαλλική αλλά και Βρετανική διοίκηση που υπήρχε ανά τα χρόνια, αλλά κυρίως τους ίδιους τους κατοίκους των δύο πόλεων.

1758

Νέα Πρωτεύουσα

Το 1758 όπου επρόκειτο να μεταφερθεί η Διοίκηση του νησιού από το φρούριο του Αγίου Γεωργίου στο Αργοστόλι, το οποίο μόλις άρχισε να οικίζεται, οι κάτοικοι του Ληξουρίου διαμαρτύρονται και απαιτούν να αναγνωρισθεί ως πρωτεύουσα της Κεφαλληνίας η πόλη τους, καθώς είχε ήδη εξελιχθεί σε μία ακμάζουσα πόλη με όλα τα προτερήματα που άρμοζαν σε μια σύγχρονη πόλη, και μειονεκτήματα την έλλειψη ασφαλούς λιμένα και την σχετικά μακρύτερη απόσταση από τα υπόλοιπα μέρη του νησιού. Παρά τα επιχειρήματα κάθε πλευράς, η απόφαση της Βενετικής Πολιτείας ήταν οριστική:Το Αργοστόλι ορίστηκε η νέα πρωτεύουσα, η οποία άρχισε να μεγαλώνει γρήγορα. Χτίστηκαν πολλά δημόσια κτίρια και σπίτια, ειδικά από την εποχή της Βρετανικής Προστασίας. Ο λαός του Ληξουρίου δεν θέλησε να αποδεχτεί αυτήν την κατάσταση, και συχνά ξεσπούσαν βίαιες αντιδράσεις.

1808

Εξέγερση ενάντια στο Αργοστόλι

Το 1799 αποφασίζεται η ίδρυση στο Ληξούρι Πρωτοδικείου και Υγειονομείου, η απόφαση αυτή όμως βρήκε αντίθετο το Αργοστόλι το οποίο αντιδρούσε, έτσι ύστερα από αρκετά διπλωματικά επεισόδια με την αποστολή αντιπροσώπων από τις δύο πόλεις του νησιού στην Σύγκλητο της Κέρκυρας και την αποτυχία συνεννόησης, η αντιζηλία φτάνει στο αποκορύφωμα της και το 1808 Ληξουριώτικο πλοίο κανονιοβολεί το Αργοστόλι. Ο λαός του Ληξουρίου εξεγέρθηκε και ήταν έτοιμοι να στραφούν εναντίον της κεντρικής διοίκησης στο Αργοστόλι. Γάλλοι στρατιώτες καταστολής έφτασαν αμέσως στο Ληξούρι. Οι Ληξουριώτες ήταν όμως αποφασισμένοι να ενεργοποιήσουν τις αποφάσεις τους με αποτέλεσμα την παράταξη των Γάλλων πρός επίθεση από τον αρχηγός της φρουράς. Κατα την ταραχή που επακολούθησε οι εξεγερμένοι άρχισαν να υποχωρούν ενώ οι αρχηγοί της εξέγερσης συνελήφθησαν. Ενώ ανέμεναν να παραπεμφθούν φυλακισμένοι, ακυρώθηκε η δίκη επειδη εν τω μεταξύ το νησί περιήλθε στα χέρια νέων κατακτητών. Νέα αιματηρά επεισόδια και ταραχές εκλήθη να αντιμετωπίσει και ο τότε νεαρός ανερχόμενος πολιτικός Ι. Καποδίστριας στην πρώτη του δύσκολη αποστολή την οποία του εμπιστεύθηκε η ξένη Αρμοστεία. Κατέστειλε τις ταραχές με επίδειξη σιδηράς πυγμής και εκτελέσεις πρωτεργατών. Άλλη επανάσταση στρέφεται το 1848 κατά των Άγγλων, όπου επίσης επακολούθησαν διωγμοί και απαγχονίσεις.

1867

Σεισμοί

Το 1867 και το 1953 το Ληξούρι καταστρέφεται από σεισμούς. Τα ιστορικά κτήρια από τότε είναι πλέον ελάχιστα, και είναι δείγματα μιας ανθηρής μικρής πόλης του 18ου και 19ου αιώνα.

Πολιτισμός, παιδεία και εκπαίδευση

Η πόλη και τα χωριά στην ευρύτερη χερσόνησο της Παλικής, έχουν αποτελέσει την αφετηρία μεγάλων μορφών των γραμμάτων και των επιστημών. Για χρόνια φημίζονταν για τον ιδιαίτερα μεγάλο αριθμό των πνευματικών ανθρώπων, κληρικών, ιεραρχών, καλλιτεχνών, επιστημόνων, καθηγητών πανεπιστημίου και ακαδημαϊκών που έχουν αναδείξει, συγκριτικά με τον διαχρονικά μικρό πληθυσμό τους. Η ανάπτυξη αυτή υποχώρησε αλλά δεν έληξε, μετά την ευρείας κλίμακας μετανάστευση που ακολούθησε την καταστροφή του 1953.

Εκεί βρίσκονται (ή πραγματοποιούνται): Η Φιλαρμονική Σχολή Πάλλης. Ιδρύθηκε το 1836 από το Ληξουριώτη μουσουργό και δάσκαλο Πέτρο Σκαρλάτο και άλλους φιλόμουσους της εποχής. Αποτελεί μια από τις αρχαιότερες Φιλαρμονικές στην Ελλάδα και μια από τις δημιουργικές συνιστώσες του Επτανησιακού Μουσικού Πολιτισμού. Ήταν και είναι συνεχώς παρούσα σε όλες τις ιστορικές και κοινωνικές στιγμές της πόλης, την ψυχαγωγεί και την εκπροσωπεί εντός και εκτός Κεφαλονιάς.

Το θέατρο, το ονομαζόμενο ΜΑΡΚΑΤΟ για να θυμίζει το ελληνικού ρυθμού παλαιό εμπορικό κέντρο και Δημαρχείο που κτίστηκε στην Αγγλοκρατία. Βρίσκεται στον λιμένα του Ληξουρίου. Το παλαιό Μαρκάτο ήταν διώροφο Δημόσιο Κτίριο σημείο κατατεθέν της πόλεως. Το Δημαρχείο στεγαζόταν στον δεύτερο όροφο ενώ στο ισόγειο καθ' όλη την έκταση του περίστηλου, υπήρχαν καταστήματα. Το κτίριο ήταν το κοινό όριο δύο πλατειών, της εσωτερικής (Πλατείας Στάμου Πετρίτση) και της εξωτερικής ή θερινής (Πλατείας Ηλία Μηνιάτη). Άντεξε με επισκευάσιμες ζημίες στον πρώτο μεγάλο σεισμό του 19ου αιώνα αλλά κατέρρευσε κατά τον ακόμα μεγαλύτερο σεισμό του 1953. Το παλαιό Μαρκάτο είχε 20 δωρικούς κίονες κατά μήκος και 8 κατά πλάτος (βόρεια και νότια). Ήταν διώροφο κτίριο με έναν μεγαλειώδη εξώστη που περιέβαλε περιμετρικά ολόκληρο τον δεύτερο όροφο.

Η Βαλλιάνειος Επαγγελματική Σχολή (ΒΕΣ)

Υπήρξε πρότυπη αυτοτελής Τεχνική Επαγγελματική Σχολή ιδρυθείσα με την διαθήκη του εθνικού ευεργέτη Π. Βαλλιάνου και λειτούργησε από τις αρχές του 20ου αιώνα έως την μεταπολίτευση. Επί δεκαετίες εκπαίδευε πλήθος νέων από όλη την Ελλάδα παρέχοντας επαρκέστατη θεωρητική και πρακτική παιδεία σε επαγγέλματα που στήριξαν την παραγωγική ανασυγκρότηση της Ελλάδος μετά την κατοχή. Στις μερικώς ανακατασκευασμένες εγκαταστάσεις της στεγάζεται ένα τμήμα του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων.

Το ιστορικό κτίριο του Α΄Δημοτικού Σχολείου Ληξουρίου

Στο πλαισίου του κρατικού προγράμματος κατασκευής σχολείων στο Υπουργείο Παιδείας ο αρχιτέκτων Θουκυδίδης Π. Βαλεντής σχεδίασε το κτίριο σε μοντέρνο λειτουργικό ρυθμό το 1933. Είναι ένα από τα ελάχιστα διασωθέντα προσεισμικά κτίρια της πόλης και ένα από δυο σχολικά κτίρια του αρχιτέκτονα στην Ελλάδα που είναι διατηρητέα.

Το Μουσείο της πόλεως.

Αποτελεί ενδιαφέρον σύγχρονο αρχιτεκτόνημα στο οποίο βρίσκεται σε εξέλιξη η προετοιμασία θεματικής έκθεσης στοιχείων από την λαογραφία της περιοχής και την ιστορική της διαδρομή, ενώ γίνεται προσπάθεια να "επιστρέψουν" προς εμπλουτισμό του αντίγραφα των πολλών αρχαιολογικών ευρημάτων που προέρχονται από την αρχαία Πάλη και την ευρύτερη περιοχή.

Το Καρναβάλι του Ληξουρίου

Αποτελεί έθιμο με παρελθόν που χάνεται στον χρόνο και παίρνει τη μορφή μεγάλης λαϊκής γιορτής. Χαρακτηριζόταν από μεγάλη παράδοση πηγαίας αυτοσχεδιαστικής σάτιρας και δρώμενων. Αν και σήμερα έχει δεχθεί ισχυρή πρόσμιξη από άλλα κοινότοπα καρναβάλια θεάματος δεν έχει εντελώς αλλοιωθεί ως προς το σατιρικό του στοιχείο. Το έθιμο του καρναβαλιού ακολουθείται ευλαβικά μέχρι σήμερα και συγκεντρώνει κάθε χρόνο πλήθος κόσμου.

Σε ένα από τα καρναβάλια, οι Ληξουριώτες για να σατυρίσουν την ανακάλυψη της Αμερικής, οι μισοί ντύθηκαν ιθαγενείς (Κολομπαίοι) και οι άλλοι μισοί πλήρωμα του Κολόμβου. Το Ληξούρι ήταν η Αμερική ή Κολομβία. Η μεγάλη επιτυχία του δρώμενου είχε ως αποτέλεσμα το Ληξούρι να αποκληθεί από κάποιους σκωπτικά η πόλη των Κολομπαίων.

Γιορτές κρασιού

Στα Μαντζαβινάτα κάθε καλοκαίρι διοργανώνεται δημοφιλής εορτή κρασιού.

Γνωστοί Ληξουριώτες

Μετάβαση στο περιεχόμενο